เรื่องย่อ นายขนมต้ม
► .. นำแสดงโดย สมรักษ์ คำสิงห์ กุลณัฐ ปรียะวัฒน์ สามารถ พยัคฆ์อรุณ เขาทราย แกแล็คซี่ วิชัย ราชานนท์ ผจญ มูลสัน ทวี อัมพรมหา อุษณีย์ รักกสิกร ฐาปกรณ์ ดิษยนันท์
นายขนมต้ม (พ.ศ. 2293 - ?) เป็นนักมวยคาดเชือกชาวกรุงศรีอยุธยา เกิดที่ตำบลบ้านกุ่ม อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นบุตรนายเกิด และนางอี่ มีพี่สาวชื่อนางเอื้อย ทั้งพ่อแม่และพี่ถูกพม่าฆ่าตายหมด และต้องไปอยู่วัดตั้งแต่เล็ก นายขนมต้มถูกพม่ากวาดต้อนไปเชลยในระหว่างเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2
นายขนมต้มมีชื่อเสียงในเชิงมวยเป็นที่เลื่องลือ ในพงศาวดารกล่าวว่า
เมื่อพระเจ้ามังระโปรดให้ปฏิสังขรณ์และก่อเสริมพระเจดีย์ชเวดากองในเมืองย่่างกุ้งเป็นการใหญ่นั้น ครั้นงานสำเร็จลงในปี พ.ศ. 2317 พอถึงวันฤกษ์งามยามดี คือวันที่ 17 มีนาคม จึงโปรดให้ทำพิธียกฉัตรใหญ่ขึ้นไว้บนยอดเป็นปฐมฤกษ์ แล้วได้ทรงเปิดงานมหกรรมฉลองอย่างมโหฬาร
ขุนนางพม่ากราบทูลว่า "นักมวยไทยมีฝีมือดียิ่งนัก" พระเจ้ามังระจึงตรัสสั่งให้เอาตัวนายขนมต้ม นักมวยดีมีฝีมือตั้งแต่ครั้งกรุงเก่ามาถวาย พระเจ้ามังระได้ให้จัดมวยพม่าเข้ามาเปรียบกับนายขนมต้ม โดยจัดให้ชกต่อหน้าพระที่นั่ง ปรากฏว่านายขนมต้มชกพม่าไม่ทันถึงยกก็แพ้ถึงเก้าคนสิบคนก็สู้ไม่ได้ พระเจ้ามังระทอดพระเนตรยกพระหัตถ์ตบพระอุระตรัสสรรเสริญนายขนมต้มว่า “คนไทยนี้มีพิษสงรอบตัว แม้มือเปล่ายังเอาชนะคนได้ถึงเก้าคนสิบคน นี่หากว่ามีเจ้านายดี มีความสามัคคีกัน ไม่ขัดขากันเอง และไม่เห็นแก่ความสุขส่วนตัว และโคตรตระกูลแล้ว ไฉนเลยกรุงศรีอยุธยาจะเสียทีแก่ข้าศึก ดั่งที่เห็นอยู่ทุกวันนี้”
เหตุการณ์ที่นายขนมต้มชกชนะนักมวยพม่า เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2317 จึงถือว่าวันที่ 17 มีนาคม ของทุกปีเป็นวันเกียรติประวัติของนักมวยไทย ถือเป็น วันมวยไทย ชาวพระนครศรีอยุธยาได้พร้อมใจกันสร้าง "อนุสาวรีย์นายขนมต้ม" ไว้ที่บริเวณสนามกีฬากลางจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
นายขนมต้ม ละครโทรทัศน์อิงประวัติศาสตร์ในช่วงปลายอาณาจักรอยุธยา สร้างจากนวนิยายเรื่อง นายขนมต้ม คนกล้านอกตำนาน บทประพันธ์ของ คมทวน คันธนู บทโทรทัศน์โดย วิลาสิณี นำแสดงโดย สมรักษ์ คำสิงห์ กุลณัฐ ปรียะวัฒน์ สามารถ พยัคฆ์อรุณ เขาทราย แกแล็คซี่ วิชัย ราชานนท์ ผจญ มูลสัน ทวี อัมพรมหา อุษณีย์ รักกสิกร ฐาปกรณ์ ดิษยนันท์ ออกอากาศครั้งแรกในวันพุธที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2539 ถึงวันพฤหัสบดีที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2539 รวมทั้งหมด 22 ตอน หลังข่าวภาคค่ำทางช่อง 7 ในวันพุธ พฤหัส และศุกร์ สร้างโดยบริษัทกันตนา เพลงประกอบละครโดย ยืนยง โอภากุล
ที่ป่าโมกข์ แขวงเมืองวิเศษชัยชาญ ขนมต้ม (สมรักษ์ คำสิงห์) เป็นคนไร้ญาติขาดมิตร เนื่องจากพ่อแม่และพี่สาวถูกฆ่าตายจากฝีมือของกองทัพพม่าที่รุกรานอยุธยา ขนมต้มมักจะถูกดำ (สามารถ พยัคฆ์อรุณ) และพรรคพวกรังแกเสมอ ๆ ดำเป็นศิษย์เอกของครูสุก (ทวี อัมพรมหา) ครูมวยไทยและกระบี่กระบองชื่อดัง ครูสุกมีลูกสาวคนหนึ่งที่มีนิสัยห้าวหาญเหมือนพ่อ ชื่อ มะขาม (กุลณัฐ ปรียะวัฒน์) มะขามเป็นคนสวย จึงเป็นที่หมายปองของหนุ่ม ๆ หลายคน รวมทั้งขนมต้มด้วย ขณะที่ดำชอบพอกับจั๊กจั่น (อุษณีย์ รักกสิกร) เพื่อนสนิทของมะขาม ต่อมาขนมต้มได้รู้จักกับ ชายพเนจรที่ไร้ชื่อ (ฐาปกรณ์ ดิษยนันท์) สอนวิชามวยไทยให้ ซึ่งชายพเนจรนี้เคยเอาชนะครูสุกในอดีตมาแล้ว ทำให้ขนมต้มเอาชนะดำได้ และทั้งคู่ก็กลายเป็นเพื่อนกัน และชาวบ้านป่าโมกข์ทั้งหมดก็รวมตัวกันเพื่อต่อต้านกองทัพพม่า
ในตอนจบ เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า ทุกคนตายหมด ขนมต้มเองก็กลายเป็นคนพเนจรและรู้สึกเจ็บปวดกับการกระทำของคนไทยด้วยกันเองที่เป็นต้นเหตุให้เสียบ้านเมือง....